
لعن
🔸 سلام بفرمایید.
🔹 حاج آقا منظور از «دشنام» چیست؟
🔸 دشنام و ناسزاگویى که در لغت عرب به آن «سبّ» مىگویند، یکى از محرمات الهى است که پیامبر گرامى (ص) به شدّت از آن نهى کرده است. دشنام دادن مطلقاً در اسلام حرام است و هیچ فرد عاقل و دانایى دشنام نمىدهد. وقتى به امام علی (ع) گزارش دادند که برخى از یاران وى شامیان را ناسزا مىگویند، آنان را فرا خواند و فرمود: «دوست ندارم دشنام دهنده باشید، اما اگر کردار آنان را بازگو کنید و روش آنان را تشریح نمایید، به حقیقت نزدیکتر و عذرى رساتر براى شما خواهد بود.»
🔹 مگر «لعن» همان دشنام نیست؟
🔸 نه. لغتشناسان در تفسیر معناى لعن میگویند لعن به معنى بیزارى و طرد است. چنان که در قرآن کریم آمده است: «بَلْ لَعَنَهُمُ اللّٰهُ بِکُفْرِهِمْ» یعنی خدا آنان را به خاطر کفرشان از رحمت خویش دور ساخت. لعن یعنى بیزارى از اعمال زشت فرد یا افراد، خواه از صحابه باشند یا از تابعان یا از گروههاى دیگر. اظهار بیزارى و تنفر از اعمال زشت، شاخهاى از فریضه امر به معروف و نهى از منکر و از شئون انسانهاى وارسته است. لعن لازمه ایمان به دین و احکام آن است، خداوند متعال نیز در قرآن کریم گروهى را لعن کرده است.
🔹 یعنی سبّ و لعن با هم متفاوتند؟
🔸 بله. سبّ یعنی دشنام و ناسزاگویی که کار اراذل و اوباش است، در حالى که لعن لازمه ایمان به دین و احکام آن است. آنچه مایه اشتباه شده این است که سب و لعن با هم مترادف و به یک معنى هستند، در حالى که دارای دو مفهوم متغایر میباشند، هرگز از خدای متعال سبّ و دشنامى سر نزده و رسول خدا (ص) و ائمه الهدی(ع) نیز از این رفتار ناهنجار پیراسته بودهاند، ولى در عین حال همان خداى حکیم و رسول داناى او و جانشیننان بر حقش از اظهار انزجار نسبت به گروهها یا افراد ظالم و… خوددارى نکرده و از آنها بیزارى جستهاند.
🔹 چگونه خدا و پیامبر (ص) لعن کردهاند؟
🔸 قرآن کریم شیطان، یهود، تهمت زنندگان به بانوان پاکدامن، منکران حق، ظالمان، مفسدان، آزار دهندگان پیامبر و کافران را لعن کرده است، چنان که مىفرماید: «إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکَافِرِینَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِیرًا» یعنی خدا کافران را لعنت کرده و برایشان آتشى سوزان مهیا کرده است. رسول خدا (ص) نیز طوایفى مانند دزد، جوانى که خود را به شکل زن درآورد، کسى که حیوانى را به غیر نام خدا ذبح کند، کسى که والدین خود را دشنام دهد، کسی که رشوه بگیرد، زناکار و واسطه زنا و … را به طور کلی لعن کرده است. گاهى هم آن حضرت افراد مشخص و معینى را لعن نموده است. ائمه اطهار (ع) نیز گروهها و افرادی را لعن کردهاند.
🔹 چرا صحابههای پیامبر (ص) را لعن میکنند؟
🔸 رسول خدا (ص) پانزده هزار صحابى شناخته شده و هشتاد و پنج هزار صحابى ناشناخته داشته است. صحابه بویژه آنان که در مکه معظمه تحت فشار بوده و اسلام خود را حفظ کرده و دعوت حق را لبیک گفتند، یا آنان که پس از هجرت به مدینه با ریختن خون خود، درخت اسلام را در جنگهاى بدر، احد و حنین آبیارى کردهاند، یا آنها که پس از درگذشت پیامبر گرامى (ص) خانه و کاشانه خود را ترک گفته و به جهاد پرداختهاند. همه این گروهها مورد تکریم و تعظیم هستند، زیرا آنان به سان شمع، سوخته و اطراف خود را روشن کردهاند و نعوذ باللّه احدى درباره آنها سخنى به طعنه نگفته و جسارتی نکرده است.
🔹 پس چه نوع صحابهای لعن شده است؟
🔸 هرگاه فردى از صحابه پیامبر (ص) به حکم این که معصوم نیست، گناهى را مرتکب شود و ملاک لعن در حق او تحقق یابد، ابراز انزجار از او با دیگران تفاوتى نمیکند. وقتی صحابه از مقام و موقعیت خود غافل شده و با وجود درک مصاحبت پیامبر (ص)، بر خلاف دستور او عمل و رفتار کند، اسباب بیزارى از خود را فراهم کرده است. قرآن کریم مىفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللّٰهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللّٰهُ فِی الدُّنْیٰا وَ الْآخِرَهِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذٰاباً مُهِیناً» یعنی آنان که خدا و رسول او را آزار مىدهند، خدا از آنان در دو جهان بیزار بوده و براى آنان عذاب خوار کنندهاى آماده ساخته است. حال اگر فردى از صحابه موجبات آزار پیامبر (ص) را فراهم کرده باشد، به طور طبیعی محکوم به حکم این آیه میشود.
🔹 ممنون حاج آقا